
भल्या पहाटे घरातून निघताना बेगमनं डोस दिला, “आज तुम्हाला देशभक्ती सिद्ध करायची आहे?”
उत्तरादाखल मी म्हणालो! “म्हणजे?”
टिफीनचा पट्टा गळ्यात अडकवत
बेगम म्हणाली, “मियाँजी आज एटीएमच्या रांगेत उभं
राहायचंय..”
हे वाक्य ऐकताच माझं अवसान
गळालं! तरीही धीर एकवटून तिला ‘देखेंगे’
म्हणालो.. वारंवार देशभक्ती सिद्ध करायची संधी दिल्याबद्दल मी सरकार
आणि बेगमचेही सॉक्स घालत आभार मानले.
निघताना पुन्हा एकदा टिफीनचा
पट्टा खेचत बेगम म्हणाली, “याद रखना मैं फिर फोन लगाऊंगी.” आज पुन्हा देशभक्ती सिद्ध करण्याची संधी मिळाल्यानं मी डुलतंच
निघालो..
शिफ्ट संपता-संपता बेगम दोनदा
फोनवरुन वंदे मातरम् म्हणून गेली.. रांगेत लागण्याशिवाय आज पर्याय नव्हता बेगमनं
खासगीत धमकीच दिली होती.. नसता, “पॉर्न व्हायरस
एफबीवर पोस्ट करेन..!” हे जुमला ऐकताच मी गर्भगळीत झालो.
“पॉर्न से डर नही लगता बेगम, पर उसके व्हायरस से लगता हैं।” हा डॉयलॉग मनोमन
आठवला. ऑफीस सुटताच चहा कॉर्नरला कल्टी मारुन थेट चिंचपोकळी गाठलं. आठ-एक मिनिटात
धक्के खात दादरला उतरलो.
वाचा : संसदेत नोटकोंडी आणि सामान्यांचा ‘मनी’कल्लोळ
वाचा : नोटबदलीचा वर्षश्राद्ध
ब्रीजवरुन एटीएम समोर आलो.
रांगा अजूनही टवटवीत वाटत होत्या. नोटबदलीच्या चाळिशीनंतरही स्टैट बँकेच्या
एटीएमसमोर देशभक्तांची भली मोठी रांग होती. चाळीशीतही रांगेला ताजातवाना बघून
सच्चा देशभक्त असल्याचा फिल आला.
चारपैकी दोनच मशीनी सुरू
होत्या. दोन्हीकडे रांगा मोठ्याच होत्या. एकात शंभर तर दुसरीकडे दोन हजारच्या नोटा
होत्या. मी जास्त विचार न करता रांग व लोकल इंडिकेटरचं मोजमाप करुन एका रांगेला
चिटकलो. तेवढ्यात एक जण मध्येच येऊन पोटाचा घेर आत घेत माझ्या पुढे अॅडजस्ट झाला.
“भाई, आगेवाले को
बताकर गयेला था।” मी बळंच दातं विचकले. नोटबंदीच्या पन्नाशीत
पदार्पण करणारे देशभक्त मेनॉपॉज आल्यासारखे एटीएमची बटनं दाबणाऱ्यावर खेकसत होते.
“अबे कितनी देर लगायेगा बाहर आ जा!” पलीकडे कोटेक्ससमोर काही अॅण्टीनॅशनल उभे होते. दोन हजार
घेणाऱ्यांची रांग कमी असल्यानं, मीदेखील सोयीचा देशभक्त बनून
कोटेक्सकडे कलंडलो. तर एसबीआयकडे कोटेक्सचे काहीजण शिफ्ट झाले.
गर्दी पुन्हा जैसे थे झाली.
स्टैट बँकेसमोर शंभरच्या नोटा घेणारे देशभक्त उभ्यानंच ५:३५, ६:३६ कसारा, डोंबिवली, कल्याण फास्टची गणितं जुळवत होती. अधून-मधून मधेच शिरणाऱ्यांचा उद्धार करत
होती. मी फुकटचं वॉय-फाय ऑन करुन अॅप्स अपडेट करत होतो.
नोटा मिळणार यापेक्षा फुकटचं
वॉय-फाय वापरायला मिळतंय याचं सुख जास्त होतं. अखेर मीदेखील भारतीय होतोच ना!
गर्दी वाढली होती, फायदा उचलत पाऊडी सेल्फी इंस्टाला
चेपला.
अपडेटनंतर अपकमींगची ट्रेलर
बघतली.. १२-१३ ऑफलाईन व्हिडिओ डॉऊनलोड केले. तीसएक ग्रुप्सला ठेवणीतले नवे व्हिडिओ
चेपले. लगे हाथ ‘ट्रिपल एक्स’चे
चारएक क्लीप वीडमैट केलं. एव्हाना तिसऱ्या नंबरपर्यंत येऊन ठेपलो होतो.
वाचा : पनगढिया : अ'नीती' राजकारणाचे बळी !
वाचा : नोटबदलीचा महाघोटाळा
तिकडे स्टैट बँकेच्या
देशभक्तांची रांग वाढली होती. तर तिकडे लोकलची इंडिकेटर सतत बदलत होती. मी एक लोकल
सिलेक्ट केली. दुसरा नंबर आल्यानं मी थोडसं आवरलं.. सेल स्टैडबाय करुन खिशात
कोंबला, एटीएम रॅपर काढून हातात घेतलं.
चार-पाच मिनिटं झाली तरी ‘ती’ बटनं दाबतच होती. लेडी असल्यानं
भडकायचा आणि खेकसायचा लाग नव्हता!! मी निमूट उभाच.. डोक्यात नसते विचार घोंघावत
होते. राहून-राहून बेगमची ओठ खाणारी दातं आठवत होती. निमुटपणे पोरीची हतबलता बघत
होतो. तिच्यासोबत माझीही घालमेल होत होती. दीड-एक तास रांगेत उभं राहून ‘शेर के मुँह से’ नोटा जाणार असं दिसत होतं.. एटीएम
अडकल्यानं तीदेखील हतबल झाली होती.
हा गोंधळ पाहता मागच्या
सर्वांची चलबीचल वाढली. ऐवढ्यात काहीजण शंभरच्या रांगेत मुव्ह झाले.. तर काहीजण
पटकन पुढे सरकले. मी सच्चा देशभक्त असल्यानं उभाच होतो. बेगम आणि एटीएम समोरची
पोरगी एवढंच मला दिसत होतं. यानंतर माझी फेसबुकची वॉल आणि बेगमची धमकी..
नोटा संपल्या नव्हत्या, फक्त एटीएम अडकलं होतं.. त्यामुळे थोडी निश्चितता होती.
इतक्यात टाय घातलेला एक माणूस आला, हाव-भावावरून तो बँकेवाला
वाटत होता. त्यानं काहीतरी केलं.. बुडकन एटीएम बाहेर आलं. पोरीचा जिवात-जीव आला.
तसा टायवाला म्हणाला , “ये एटीएम अब नही चलेगा, डैमेज
हुआ हैं।”
हे ऐकताच पोरगी रडकुंडीला आली..
‘ऐसा कैसा नही चलेगा! ठिक तो है।’
‘मैडम छोडीए भी न, पढी लिखी लगती हो, पिछे लोग वैट कर रहे है।’ पोरगी बुटबुट करत निघून
गेली. तिची अवस्था माझ्याव्यतिरिक्त कोण चांगली समजू शकलं असतं. पण तिला
सहानुभूतीपेक्षा मी जास्त काही देऊ शकत नव्हतो.
मी संधीसाधूपणा करत पुढे
सरसावलो. ५० सेंकदात गुलाबी रंग पुढ्यात होता. फस्ट लव्ह लेटर मिळाल्यासारखा आनंद
गुलाबी नोटा बघून झाला. इकडे-तिकडे न बघता थेट इंडिकेटरकडे बघितलं. ६:४५ची कल्याण
फास्ट येणारच होती. वाऱ्यासारखा घसरतच खाली आलो.
जग जिंकल्यासारखं वाटत होतं. २
हजाराच्या दोन नोटा खिशात होत्या. वरून तेराएक ऑफलाईन व्हिडिओ. आज बेगममुळे लॉटरी
लागली होती. एकदाची कल्याण आली. शिरताच सोय करुन हेडफोन कानात टाकला.. ‘दंगल’चा धाकड है धाकड हैं.. कानात वाजत
होतं.
रांगेत उभा राहून पुन्हा एकदा
देशभक्ती सिद्ध केली होती. याचा अभिमान बाळगला. छाती पुन्हा एकदा फुगली ५६ झाली.
खिशातली गुलाबी नोट सोडली तर मला काहीच आठवत नव्हतं..
कोट्यवधींच्या नव्या आणि जुन्या
नोटा छापेमारीत सापडताहेत. हे मी पूर्णपणे विसरलो होतो. कोट्यवधींचा नोटबदली
घोटाळा विसरलो.. नोटबंदीवर टाहो करणारी ठप्प संसद आठवायची नाही हे आधीच ठरवलं
होतं.
मंत्री आणि आमदार-खासदारांच्या
घरातली नोटबंदीनंतरची कोट्यवधींची लग्ने आठवली नाही. २५ कोटींच्या नव्या नोटा
बदलणारा कोलकाताचा उद्योजक पारसमल विसरलो. तामिळनाडूचा चीफ सेक्रेटरीकडून आयटीनं
जप्त केलेल्या ३१ लाखांच्या नव्या करकरीत नोटांच्या आठवणी स्मृतीभंषात गेल्या.
सुभाष देशमुखांचे ९३ लाखाची
बातमी मीडियाने गायब केली. अक्सिस बँकेचे छापे विसरलो. नोटा बदलणारे बँकेचे
अधिकारी विसरलो. ४५ दिवसातले रोकडसंदर्भातले ६० नियम विसरलो. रिझर्व्ह बँकेची रिव्हर्स
पॉलिसी विसरलो.
रांगेत प्रेगनंट झालेली ताई
विसरलो. रांगेत हार्टअटॅकने मृत पावलेले १०० जण विसरलो. नोटबदलीनंतर काही
मित्रांचे जॉब गेले हेदेखील विसरलो. पाचशे रुपयांसाठी रांगेत रडणारा
स्वातंत्र्यसैनिक विसरलो. लग्न मोडलेल्या बहिणी विसरलो. भाव कोसळल्याने कोलमडलेला
बळीराजा विसरलो.
नोटांच्या पुंगळ्या करुन बचत
करणारी आई, तिचे पैसे रद्दी होताना, होणारा तिचा कासावीस चेहरा विसरलो.. वरच्या खिशात ठेवलेली नोट पटकन काढून
बॅगमध्ये खोचली.
मला आता काहीच आठवायचं नव्हतं.. इतकच काय तर इथून पुढे यासंबधीचं काही च आठवायचं नाही असं मनोमन पक्क केलं. नोटांचे सुट्टे कसं करायचं हा प्रश्न होताच.. क्षणात दिमाग की बत्ती पेटवली. कुर्ला आला होता. मागच्यांच्या धक्क्यानं थेट फुट ब्रीजपर्यंत ढकलला गेलो.
एक नंबरवरुन हार्बरकडे निघालो. ब्रीज वर पथारीवाले होतेच. घाईत उलट-पालट करत बेल्ट उचलला. बेल्ट बॅगेत कोंबत हॉकरकडे गुलाबी रंग पुढे केला. “क्या सर, छुट्टा कहा से लाऊ!”
मी कट लपवून म्हणालो, “भय्या देखो न होंगा छुट्टा..!” तो बिचारा मरता क्या नही करता.. मावळतीला गिऱ्हाईक सोडायचं नव्हतं.. अखेर ना
नुकर करत तोच शेजाऱ्याकडे गेला.
काही वेळात १ हजार नऊशेच्या
तब्बल १९ शंभरच्या नोटा हातात आल्या. मी कुटनिती जिंकल्याचा अविर्भाव आणत सात
नंबरवर उतरलो.
पनवेल आलीच होती. दामटा-दामटी
करत आत घुसलो. पाच मिनिटात घरी पोहोचणार होतो. आज बेगम तर जिंकलीच होती पण मीदेखील
सरकारी देशभक्त झालो होतो. त्यामुळे भक्ट्रोल मंडळीविषयी नकारात्मक भाव काही
वेळापुरता का होईना मावळला होता.
तेवढ्यात सेल बाहेर काढून लाईक मोजली.. दीड तासात ५० लाईक कमावल्या होत्या. तर सातएक कुडोसच्या कमेंटी वाचून बरच पॉझिटीव्ह वाटलं...
कलीम अजीम, मुंबई

वाचनीय
ट्रेडिंग$type=blogging$m=0$cate=0$sn=0$rm=0$c=4$va=0
-
जर्मनीच्या अॅडाल्फ हिटलरच्या मृत्युनंतर जगभरात फॅसिस्ट प्रवृत्ती मोठया प्रमाणात फोफावल्या. ठिकठिकाणी या शक्तींनी लोकशाही व्यवस्थेला हादरे द...
-
“जो तीराव फुले और सावित्रीमाई फुले के साथ काम फातिमा कर चुकी हैं। जब जोतीराव को पत्नी सावित्री के साथ उनके पिताजी ने घर से निकाला तब फातिमा ...
-
उस्मानाबाद येथे ९३वे अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन पार पडत आहे. या संमेलनाचे अध्यक्ष फादर फ्रान्सिस दिब्रिटो आहेत. तर उद्घाटन म्हणून रान...
-
अ खेर ४० वर्षानंतर इराणमधील फुटबॉल स्टेडिअमवरील महिला प्रवेशबंदी उठवली गेली. इराणी महिलांनी खेळ मैदानात प्रवेश करून इतिहास रचला. विविध वे...
-
मध्यपूर्वेतील इस्लामिक राष्ट्रात गेल्या 10 वर्षांपासून लोकशाही राज्यासाठी सत्तासंघर्ष सुरू आहे. सत्तापालट व पुन्हा हुकूमशहाकडून सत्...
-
फिल्मी लेखन की दुनिया में साहिर लुधियानवी और सलीम-जावेद के उभरने के पहले कथाकार, संवाद-लेखक और गीतकारों को आमतौर पर मुंशीजी के नाम से संबोधि...
-
इ थियोपियाचे पंतप्रधान अबी अहमद यांना शांततेसाठी ‘नोबेल सन्मान’ जाहीर झाला आहे. शेजारी राष्ट्र इरिट्रियासोबत शत्रुत्व संपवून मैत्रीपर्व सुरू...
/fa-clock-o/ रिसेंट$type=list
चर्चित
RANDOM$type=blogging$m=0$cate=0$sn=0$rm=0$c=4$va=0
/fa-fire/ पॉप्युलर$type=one
-
को णत्याही देशाच्या इतिहासलेखनास प्रत्यक्षाप्रत्यक्ष रीतीने उपयोगी पडणाऱ्या साधनांना इतिहाससाधने म्हणतात. या साधनांचे वर्गीकर...
-
“जो तीराव फुले और सावित्रीमाई फुले के साथ काम फातिमा कर चुकी हैं। जब जोतीराव को पत्नी सावित्री के साथ उनके पिताजी ने घर से निकाला तब फातिमा ...
-
इ थे माणूस नाही तर जात जन्माला येत असते . इथे जातीत जन्माला आलेला माणूस जातीतच जगत असतो . तो आपल्या जातीचीच बंधने पाळत...
-
2018 साली ‘ युनिसेफ ’ व ‘ चरखा ’ संस्थेने बाल संगोपन या विषयावर रिपोर्ताजसाठी अभ्यासवृत्ती जाहीर केली होती. या योजनेत त्यांनी माझ...
-
राजा ढाले यांच्या लेखनीतून : घड्याळाच्या काट्यावर चालणाऱ्या अजस्त्र पण सुस्त मुंबईत काही घटना, घडामोडी घडताहेत. खरं म्हणजे मुंबईची घडी-मोड ह...
अपनी बात

- कलीम अजीम
- कहने को बहुत हैं, इसलिए बेजुबान नही रह रह सकता. लिखता हूँ क्योंकि वह मेरे अस्तित्व का सवाल बना हैं. अपनी बात मैं खुद नही रखुंगा तो कौन रखेगा? मायग्रेशन और युवाओ के सवाल मुझे अंदर से कचोटते हैं, इसलिए उन्हें बेजुबान होने से रोकता हूँ. मुस्लिमों कि समस्या मेरे मुझे अपना आईना लगती हैं, जिसे मैं रोज टुकडे बनते देखता हूँ. Contact : kalimazim2@gmail.com